-
1 nad
Ⅰ praep. 1. (powyżej) over, above- nad kimś/czymś [znajdować się] over a. above sb/sth- nad głównym wejściem over a. above the main entrance- łuna nad miastem a glow over the city- 1500 metrów nad poziomem morza 1,500 metres above sea level- miał siniak nad lewym okiem he had a bruise over a. above his left eye- mieszkali nad sklepem they lived over a. above the shop- rano nad miastem przeszła burza a storm broke over the city in the morning- tumany kurzu unosiły się nad drogą clouds of dust rose over the road- piłka przeleciała wysoko nad poprzeczką the ball went high over the bar- pochylić się nad kimś/czymś to lean a. bend over sb/sth- pochyliła się nad kołyską she leaned a. bent over the cot- pochylali się nad mapą they were bending over a map- nad coś [kierować się] over a. above sth- balon wzbił się nad chmury the balloon soared up above the clouds- myśliwce nadleciały nad miasto fighter planes flew over the city2. (w pobliżu) nad Wisłą/Bałtykiem on the Vistula/the Baltic- Wiedeń leży nad Dunajem Vienna lies on the Danube- kupili dom nad jeziorem they bought a house on a. by a lake- opalali się nad rzeką they were sunbathing by the river- spacer nad brzegiem rzeki/Sekwany a walk along a. by the riverside/along the Seine- nad coś [kierować się] to sth- pojechać nad morze to go to the seaside- pójść na spacer nad jezioro to take a walk to the lake- wycieczka nad Wigry a trip to Lake Wigry3. (wskazuje na podporządkowanie) over- być a. stać nad kimś to be over sb- nad sobą miał dyrektora finansowego above him he had the financial director- kontrola nad czymś control over a. of sth- mieć nadzór nad czymś to supervise sth, to have control over sth- sprawować władzę nad czymś to exercise authority a. power over sth- przewaga nad kimś/czymś superiority a. the advantage over sb/sth- opieka nad ludźmi w podeszłym wieku care of the elderly4. (wskazuje na temat) on, about (czymś sth)- dyskusja nad budżetem discussion on a. about the budget- dyskutowali nad projektem uchwały they were discussing the (draft) bill- praca nad czymś work on a. at sth- pracować nad planami budynku to work on the design of a building- rozmyślać nad czymś to ponder on a. over sth- medytować nad czymś to meditate on a. upon sth- siedzieć nad książką to pore over a book- ślęczeć nad lekcjami to slog away at one’s homework pot.5. (z określeniami wyrażającymi uczucia) at, for, over- ich zachwyt nad jego obrazami their delight over his paintings- użalić się nad kimś to feel sorry for sb, to pity sb- użalać się nad sobą a. nad własnym losem to feel sorry for oneself pot., pejor.; to bemoan one’s lot książk., żart.- znęcać się nad kimś to torment sb- zlituj się nade mną/nad nim have mercy on me/him6. (tuż przed) (just) before- nad ranem/wieczorem (just) before dawn a. daybreak/dusk a. nightfall7. książk. (bardziej niż) than- nic straszniejszego nad wojnę nothing more terrible than war- cóż piękniejszego nad miłość what can be more beautiful than love?- kochać kogoś nad życie to love sb more than life itself- nad wszystkie rozrywki uwielbiał kino of all pastimes he adored the cinema more than anything else- praca nad siły superhuman work- poeta nad poetami a towering poet- przebój nad przeboje an all-time hit- skandal nad skandale a scandal to end all scandals- łotr nad łotrami an arch-villain; a consummate villain książk.- nade wszystko above all (else), more than anything (else)- nade wszystko cenił spokój he valued peace and quiet more than anything a. above all else- była sławna, bogata, a nade wszystko urodziwa she was famous, rich, and, above all, good-lookingⅡ nad- w wyrazach złożonych (wskazujące na wyższy stopień) nadkomisarz chief superintendent GB- nadczułość hypersensitivity* * *prepnad morze/rzekę — to the seaside/river* * *prep.+ Ins.1. (= powyżej, ponad) above, over; nad głową (= w górze) overhead.2. (= na brzegu l. krawędzi, blisko) nad (samą) granicą at the (very) border, near the border; nad grobem at the graveside; przen. (= blisko śmierci) at death's door, with one foot in the grave; nad morzem at the seaside, on the sea; nad rzeką/jeziorem on the river/lake; Waszyngton leży nad Potomakiem Washington lies l. is located on the Potomac River; nad przepaścią t. przen. on the edge of a precipice; nad ranem in the early morning.3. (przedmiot uwagi l. kontroli) litować się nad kimś feel pity for sb; (= okazywać komuś miłosierdzie) have l. take pity on sb; mieć przewagę nad kimś have the advantage on l. over sb, have the upper hand over sb; opieka nad dziećmi child care; pastwić się nad kimś torment sb; płakać nad czymś cry over sth; rozpaczać nad kimś/czymś lament for sb/sth; sprawować władzę nad kimś/czymś rule sb/sth; form. have/hold dominion over sb/sth; stracić panowanie nad sobą lose one's temper; pot. blow one's top, blow a gasket, hit the ceiling.4. (temat rozważań l. dyskusji) debata nad ustawą/wnioskiem debate on a bill/motion; zastanawiać się nad czymś consider sth, pause over sth.5. (cel badań l. wysiłków) pracować nad czymś work on sth.6. lit. (podkreślenie wyjątkowości; często z archaiczną formą narzędnika) mistrz nad mistrzami l. nad mistrze master of l. over masters; Pieśń nad Pieśniami Bibl. the Song of Songs.prep.+ Acc.1. ( cel w przestrzeni) over, above; nad głowę above one's head; (= w górę) up; nad miasto over the town l. city.2. (= na brzeg) nad jezioro/morze/rzekę to the lake/sea/river.3. lit. ( porównanie lub wybór) than, above; cenić coś nad życie value sth above life; cóż jest (lepszego) nad wino? what (is) better than wine?; nade wszystko above all.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nad
-
2 przewaga
advantage; ( wyższość) superioritymieć przewagę nad kimś — ( dominować) to dominate sb; ( być w lepszej sytuacji) to have the advantage over sb
* * *f.(= górowanie) advantage; (= wyższość) superiority; ( liczebna) majority; przewaga intelektualna intellectual superiority; przewaga techniczna technical advantage; mieć nad kimś przewagę hold an advantage l. edge over sb; przewaga 10 punktów sport a ten-point lead; zdobyć przewagę (nad kimś/czymś) gain l. get the upper hand (over sb/sth); z przewagą chrześcijan (np. o społeczności) with a Christian majority.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przewaga
-
3 przewa|ga
f 1. (większa liczebność) majority- mieć przewagę w parlamencie to have a majority in parliament- mieć przewagę liczebną nad przeciwnikiem to outnumber the enemy- las mieszany z przewagą drzew iglastych a mixed forest with a predominance of conifers- przewaga sarkazmu nad humorem more sarcasm than humour2. (wyższość) advantage (nad kimś over sb)- osiągnąć gospodarczą/militarną przewagę nad kimś to gain an economic/a military advantage over sb- mamy tę przewagę, że znamy angielski we have the advantage of knowing English- gra w przewadze Sport power play- grać z przewagą jednego zawodnika Sport to have a. enjoy a one-man advantage- mieć wyraźną przewagę Sport to have a a. the clear advantage- mieć 13 sekund przewagi nad kimś to be 13 seconds ahead of sb- wygrać z przewagą dwóch minut/trzech metrów to win by two minutes/three metres- utrzymać/stracić/powiększyć przewagę nad rywalami to maintain/lose/extend one’s advantage over one’s opponents a. adversaries3. Sport (w tenisie) advantage- przewaga: Sampras advantage: SamprasThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przewa|ga
-
4 liczebn|y
adj. numerical- przewaga liczebna numerical superiority, superiority in numbers- mieć nad kimś liczebną przewagę to outnumber sb- nieprzyjaciel miał przewagę liczebną the enemy were numerically superior- stan liczebny mieszkańców wsi the size of the rural population- zwiększyć stan liczebny armii to increase the numerical strength of the army- stan liczebny armii wynosi 50 tys. żołnierzy the army is 50,000 strongThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > liczebn|y
-
5 liczebny
adj( przewaga) measured in numbers* * *a.numerical; mieć przewagę liczebną nad kimś outnumber sb; stan liczebny number.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > liczebny
См. также в других словарях:
mieć [trzymać] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś, coś} {{/stl 8}}w garści {{/stl 13}}{{stl 7}} panować całkowicie nad kimś lub nad czymś, podporządkować sobie kogoś, coś zupełnie, mieć nad kimś przewagę, pozwalającą nim rządzić, narzucać mu swoją wolę : {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
przewaga — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ib, CMc. przewagaadze, zwykle w lp {{/stl 8}}{{stl 7}} przewyższanie kogoś lub czegoś pod jakimś względem, górowanie nad kimś, nad czymś; wyższość : {{/stl 7}}{{stl 10}}Przewaga polityczna, liczebna, punktowa, moralna,… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
góra — 1. Brać, wziąć nad kimś górę; być (nad kimś) górą «osiągnąć przewagę nad kimś, zwyciężyć kogoś, mieć lepszą pozycję»: (...) zawsze był górą. Silny, pewny siebie erudyta z lekką skłonnością do protekcjonalizmu. T. Raczek, Pies. 2. Coś bierze nad… … Słownik frazeologiczny
kot — 1. Bawić się, książk. igrać z kimś jak kot z myszką, myszą «znęcać się, wykorzystywać swoją intelektualną lub fizyczną przewagę nad kimś, upokarzać kogoś»: Jestem oficerem Abwehry, a pan bawi się ze mną jak kot z myszką. Zadaje pan podchwytliwe… … Słownik frazeologiczny
brać — I ndk IX, biorę, bierzesz, bierz, brał, brany 1. «ujmować, chwytać, obejmować ręką, oburącz (także narządem chwytnym, np. u zwierząt, albo narzędziem); przystosowywać do niesienia, trzymania» Brać co palcami, ręką, zębami, łyżką, widelcem, łopatą … Słownik języka polskiego
prowadzić — ndk VIa, prowadzićdzę, prowadzićdzisz, prowadzićwadź, prowadzićdził, prowadzićdzony 1. «wieść kogoś, coś do jakiegoś miejsca, do celu; przeprowadzać kogoś, kto nie zna drogi albo sam iść nie może, wskazywać komuś drogę» Prowadzić dziecko za rękę … Słownik języka polskiego
góra — ż IV, CMs. górze; lm D. gór 1. «w naukowej terminologii: wyniosłość skorupy ziemskiej powstała w wyniku działalności górotwórczej, wulkanicznej i procesów denudacyjnych; potocznie: każde większe wzniesienie terenu, odcinające się od niżej… … Słownik języka polskiego
głowa — ż IV, CMs. głowawie; lm D. głów 1. «część ciała zawierająca mózg i narządy zmysłów, u człowieka i niektórych małp wysunięta ku górze, u zwierząt ku przodowi» Mała, duża, kształtna głowa. Ludzka, rybia, psia głowa. Głowa ptaka, psa, ryby. Ból… … Słownik języka polskiego
górować — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ia, górowaćruję, górowaćruje {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} być wyższym od kogoś, czegoś; znajdować się wyżej, nad kimś, czymś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Starszy brat górował nad malcami.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
prowadzić — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIb, prowadzićdzę, prowadzićdzi, prowadzićadź, prowadzićdzony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wieść do jakiegoś celu, w jakieś miejsce kogoś (coś), kto (co) nie zna drogi lub nie może … Langenscheidt Polski wyjaśnień
tryumfować — ndk IV, tryumfowaćfuję, tryumfowaćfujesz, tryumfowaćfuj, tryumfowaćował «odnosić tryumf zwycięstwo, sukces; mieć nad kimś przewagę; cieszyć się, chełpić się swoim zwycięstwem, przewagą nad kimś; być dumnym z osiągniętego sukcesu» Tryumfować nad… … Słownik języka polskiego